Μια παραδοχή του Γενς Στολτενμπεργκ για μια επιστολή του Πούτιν από τον Δεκέμβριο του 2021 σχετικά με το θέμα της Ουκρανίας, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι αν το ΝΑΤΟ ήθελε να βοηθήσει ο πόλεμος θα μπορούσε να είχε ανατραπεί. Όπως αναφέρουν διεθνή μέσα ενημέρωσης σε ρεπορτάζ τους, ο Πούτιν είχε στείλει επιστολή στο ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ ζητώντας εγγυήσεις ασφαλείας. Την ύπαρξη της συγκεκριμένης επιστολής παραδέχθηκε ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ τον περασμένο Σεπτέμβριο κατά την κοινή συνεδρίαση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (AFET) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Υποεπιτροπής Ασφάλειας και Άμυνας (SEDE).
«Το παρασκήνιο ήταν ότι ο Πρόεδρος Πούτιν έστειλε ένα προσχέδιο συνθήκης το φθινόπωρο του 2021. Η Ρωσία ήθελε να υπογραφεί από το ΝΑΤΟ. Σε αυτό, το ΝΑΤΟ δεν έπρεπε να υποσχεθεί περαιτέρω επέκταση. Μας το έστειλε. Και ήταν προϋπόθεση για αυτό για να μην εισβάλουν στην Ουκρανία. Εμείς φυσικά δεν το υπογράψαμε».
Οι Ρώσοι κατηγορούν το ΝΑΤΟ ότι με την απόρριψη του αιτήματος τους, το ΝΑΤΟ παραβίασε τόσο τον Ιδρυτικό Νόμο ΝΑΤΟ-Ρωσίας όσο και την Τελική Πράξη του Ελσίνκι επειδή κλιμάκωσε ενεργά τη σύγκρουση. Στον ιδρυτικό νόμο ΝΑΤΟ – Ρωσίας, αναφέρονται και τα εξής: «Με βάση την αρχή ότι η ασφάλεια όλων των κρατών στην ευρωατλαντική κοινότητα είναι αδιαίρετη, το ΝΑΤΟ και η Ρωσία θα συνεργαστούν για να συμβάλουν στη διασφάλιση κοινής και συνολικής ασφάλειας στην Ευρώπη με βάση τη δέσμευση για κοινές αξίες, υποχρεώσεις και κανόνες συμπεριφοράς». Η σύγκρουση στην Ουκρανία κλιμακώνεται από το 2008, όταν το ΝΑΤΟ πρόσφερε στην Ουκρανία την προοπτική ένταξης στη σύνοδο κορυφής στο Βουκουρέστι. Μετά το πραξικόπημα του Μαϊντάν τον Φεβρουάριο του 2014 και την απομάκρυνση του Προέδρου Γιανουκόβιτς, η Ουκρανία άλλαξε το σύνταγμά της. Εγκατέλειψε την ουδετερότητα που κατοχυρώθηκε προηγουμένως στο σύνταγμα. Αντίθετα, ως κρατικός στόχος προστέθηκε η πλήρης ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.
