Γράφει ο Παναγιώτης Καμουτσής
Η υπεροχή της Booking στην τουριστική αγορά των online κρατήσεων ήταν ξεκάθαρη και χωρίς αμφισβήτηση την περασμένη δεκαετία. Κάθε χρονιά που περνούσε η δημοφιλής πλατφόρμα κρατήσεων κέρδιζε σταθερά μερίδιο αγοράς δίνοντας σε όλο και περισσότερα καταλύματα την δυνατότητα να έχουν πρόσβαση σε διαδικτυακές πωλήσεις ακόμα και αν είχαν ελάχιστο ή καθόλου budget για online προώθηση.
Αρχικά η Booking είχε αποκλειστικά ξενοδοχεία στις σελίδες της και έτσι παγιώθηκε στην συνείδηση των ταξιδιωτών ως ο καλύτερος τρόπος να κλείσουν ξενοδοχείο online. Η τάση για διαδικτυακές κρατήσεις έγινε τόσο ισχυρή που ακόμα και οι παραδοσιακοί μεγάλοι tour operators αρχίσαν να κλείνουν τα ταξιδιωτικά καταστήματα τους στις high streets των μεγάλων πόλεων και να επενδύουν σε ιστοσελίδες και συστήματα ηλεκτρονικών κρατήσεων. Με την ραγδαία εξέλιξη των κινητών συσκευών η τάση αυτή επικράτησε πλήρως με την συντριπτική πλειοψηφία των κρατήσεων παγκοσμίως να γίνεται μέσω του ιντερνέτ.
Με την αγορά των online κρατήσεων για ξενοδοχεία να φτάνει σε κορεσμό και με ιδιαίτερα μεγάλο ανταγωνισμό τόσο ανάμεσα σε online (booking, expedia κλπ) αλλά και παραδοσιακούς tour operators που προσαρμόστηκαν στην νέα τάση, ήταν πολύ δύσκολο για νέες εταιρίες να εισέλθουν στον χώρο. Όπως συνήθως γίνεται σε αυτές τις περιπτώσεις κάποιοι άρχισαν να αναζητούν τρόπους να διαφοροποιηθούν και να βρουν πολύ συγκεκριμένα κομμάτια της αγοράς (τα λεγόμενα niche markets) για να μπουν στο παιχνίδι των online κρατήσεων.
Κάπως έτσι δημιουργήθηκε η Airbnb όταν οι ιδρυτές της, που ήταν φοιτητές ακόμα, ανακάλυψαν πως υπήρχε μεγάλη ζήτηση σε μια online αγγελία ενοικίασης για ένα φουσκωτό κρεβάτι (Air bed) που είχαν στο σαλόνι τους επειδή μια συναυλία στην περιοχή τους είχε ως αποτέλεσμα να υπάρχει χαμηλή διαθεσιμότητα και ιδιαίτερα ακριβές τιμές στα δωμάτια ξενοδοχείων.
Η Airbnb γρήγορα παγιώθηκε ως η σελίδα που μπορούσε κανείς να βρει εναλλακτικά καταλύματα. Το φαινόμενο αυτό απέκτησε σταδιακά τόσο μεγάλη απήχηση που άλλαξε την αγορά online κρατήσεων για πάντα. Μάλιστα ακόμα και σήμερα τα καταλύματα βραχυμίσθωσης είναι γνωστά ως Airbnb.
Παρόλα αυτά για μια περίπου δεκαετία η Booking είχε το μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς, αν και αναγνωρίζοντας την αυξανόμενη τάση για σπίτια, διαμερίσματα και εναλλακτικά καταλύματα άρχισε να επιτρέπει τις καταχωρίσεις τους στην πλατφόρμα της. Η πανδημία όμως φαίνεται να ανατρέπει εντελώς το σκηνικό, με την Airbnb να καταλαμβάνει περίπου ίσο μερίδιο με την Booking στις αναζητήσεις (Google) to 2020 και να αναπτύσσει σαφώς μεγαλύτερη δυναμική το 2021.
Η τάση αυτή είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την μετατόπιση των προτιμήσεων των ταξιδιωτών για ιδιωτικά καταλύματα σε σχέση με δωμάτια ξενοδοχείων. Η πανδημία επιβάλει social distancing και αποφυγή συνωστισμού με αποτέλεσμα οι ταξιδιώτες να αισθάνονται πιο ασφαλείς σε ιδιωτικά καταλύματα παρά σε ξενοδοχεία. Στην συνείδηση τους η Booking είναι συνυφασμένη με την κράτηση σε ξενοδοχείο και η Airbnb με την κράτηση σε ιδιωτικό κατάλυμα.
Αυτό φαίνεται (και πρέπει) να προβληματίζει την Booking που δημιούργησε και προβάλει σε περίοπτη θέση ιδιαίτερη λειτουργία στα φίλτρα της ώστε να μπορεί ο επισκέπτης να δει μόνο σπίτια και ιδιωτικά καταλύματα στην πλατφόρμα της. Μάλιστα ξεκίνησε να παρέχει μεγάλες διευκολύνσεις στους ιδιοκτήτες καταλυμάτων τύπου Airbnb που πλέον μπορούν να τα καταχωρήσουν στην Booking ουσιαστικά πατώντας ένα κουμπί που τραβάει όλα τα δεδομένα από την καταχώριση τους στην Airbnb!
Θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον να δούμε πως θα εξελιχθεί η κατάσταση στο μέλλον, αν και η εμπειρία μου μου λέει πως θα περάσουν χρόνια πριν δούμε μετατόπιση του ενδιαφέροντος των ταξιδιωτών προς στα ξενοδοχεία.
