Γράφει ο Γιώργος Νικολής
Κοινωνικός Λειτουργός
Παρατηρητής ΕΠΣΔ
Κοινωνία και αθλητισμός, δυο λέξεις, που αλληλοσυνδέονται μεταξύ τους διότι ο αθλητισμός συνήθως είναι η συνέχεια της πρώτης. Η Ελλάδα είναι η χώρα που έχει την τιμή να είναι και η γενέτειρα των Ολυμπιακών αγώνων που είναι και το μεγαλύτερο αθλητικό γεγονός παγκοσμίως. Αν και πριν την χώρα μας άλλες χώρες είχαν αναπτύξει τοπικούς αγώνες όπως η Αίγυπτος ήδη από το 3.000 πχ, με αγώνες δρόμου και πάλης, η Ελλάδα είναι η χώρα που αναδείχτηκε ως η πραγματική κοιτίδα του αθλητισμού διότι στην χώρα μας ο αθλητισμός πήρε την μορφή όχι μόνο του ανταγωνισμού αλλά και της ευγενικής άμιλλας με κορυφαίους τους Ολυμπιακούς αγώνες. Η λέξη με την καθαρή έννοια αθλητισμός στην Ελλάδα διαμορφώθηκε με την καθιέρωση των Ολυμπιακών αγώνων της αρχαιότητας, διότι πριν τους Ολυμπιακούς αγώνες και άλλους αθλητικούς αγώνες της εποχής η λέξη αθλητισμός δεν συναντιέται πουθενά πριν στους ομηρικούς χρόνους, την Ιλιαδα η την Οδύσσεια.
Υπάρχει μια μικρή αλλά σημαντική διαφορά μεταξύ της έννοιας οργανωμένης άθλησης και της εξάσκησης. Η άσκηση έχει απλώς χαρακτήρα εκγύμνασης του ατόμου, αθλητικό χαρακτήρα παίρνει όταν συναγωνίζεται οργανωμένα, το να τρέχεις μόνος σου στο δρόμο η να πηδάς εμπόδια, αυτό δεν είναι αθλητισμός, είναι περισσότερο άσκηση, όταν όμως ανταγωνίζεσαι σε ένα αναγνωρισμένο αγώνισμα με κάποιον η με κάποιους τότε είναι αθλητισμός. Σημαντικά στοιχεία του αθλητισμού είναι πρώτιστα η συστηματική σωματική αλλά και ψυχική καλλιέργεια του αθλητή και η ειδική μεθοδολογία και παιδαγωγική με σκοπό την ύψιστη σωματική απόδοση του. Για τους λόγους αυτούς υπάρχει και η φυσική αγωγή σαν επιστήμη και οι επιστήμονες, καθηγητές σωματικής/φυσικής αγωγής όπως και οι διάφοροι αναγνωρισμένοι προπονητές που έχουν και την άμεση επαφή με τον αθλητή. Φυσικά το κέρδος του ατόμου που ασχολείται με τον οργανωμένο αθλητισμό είναι πολύπλευρο διότι δεν είναι μόνο ο ανταγωνισμός και ενδεχομένως και η νίκη που θα του αποφέρει καρπούς και δόξα για τις προσπάθειες του. Ένας άνθρωπος ο οποίος αθλείται εξασφαλίζει ισορροπία και υγεία του σώματος διότι η άθληση βοηθά στην ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας του ατόμου που αθλείται, και στοιχείο της ολοκληρωμένης προσωπικότητας ενός ανθρώπου είναι και το σώμα του. Νους υγιής εν σώματι υγιή έλεγαν οι προγονοί μας και έχουν δίκιο.
Παράλληλα ο αθλητισμός είναι και ένας ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ θεσμός ο οποίος σε μεγάλο βαθμό αντικατοπτρίζει την ίδια την κοινωνία και τον πολιτισμό της μέσα στην όποια αναπτύσσεται. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η συμβολή των ομαδικών αθλημάτων διότι μέσα από αυτά εντάσσονται οι προσπάθειες του αθλητή με το σύνολο και μέσω αυτού ενδυναμώνεται η ομαδικότητα, η συνεργασία, η ικανότητα στρατηγικής και υπακοής όπως και η ικανότητα του αθλητού να παίρνει πρωτοβουλίες και η προσπάθεια του για να επιτύχει ένα κοινό ομαδικό στόχο. Αυτά τα στοιχεία είναι πολύ σημαντικά και στην διαμόρφωση της προσωπικότητας του νέου. Ο αθλητισμός είναι επίσης και ένα σημαντικό στοιχείο κοινωνικής ψυχαγωγίας, όχι μόνο για αυτούς που αθλούνται αλλά και για αυτούς που τους παρακολουθούν, το κοινό, οι φίλαθλοι. Πολλά παιδιά που έχουν αρχίσει τον αθλητισμό είναι διότι αυτά αλλά και οι γονείς τους έχουν επηρεαστεί θετικά από την παρακολούθηση αγώνων και τις προσπάθειες των αθλητών. Δεν είναι λίγα τα παιδιά που έχουν διαφόρους αθλητές σαν είδωλα τους. Μια άλλη σημαντική σημασία του αθλητισμού στην κοινωνία είναι η συμβολή του στο να ευαισθητοποίηση τους νέους και νέες στο να ασχολούνται με τον αθλητισμό, αποτρέποντας τους συγχρόνως όπως και τις πιθανότητες στο να πέσουν σε άλλες πονηρές και καταστροφικές “ασχολίες” της σημερινής εποχής. Επίσης ένα άτομο το οποίο έχει μάθει από μικρό να αγωνίζεται μέσω του αθλητισμού, έχει εκτός του γυμνασμένου και υγιή σώματος, και περισσότερες πιθανότητες κυρίως ψυχολογικές να ανταπεξέλθει σε δυσκολίες αργότερα στην ζωή του διότι γνωρίζει το τι θα πει αγώνας, προσπάθεια και ανταγωνισμός. Ο αθλητισμός είναι με απλά λόγια όχι μόνο ζήτημα παιδείας και ψυχοσωματικής ανάπτυξης αλλά και ένα κοινωνικό αγαθό κάθε ανθρώπου που πρέπει να τύχει και της κατάλληλης υποστήριξης από την κοινωνία, ειδικά της τοπικής αυτοδιοίκησης και της πολιτείας. Είναι για τον λόγο αυτό σημαντική η συμβολή της πολιτείας και της τοπικής αυτοδιοίκησης για την ενίσχυση του αθλητισμού, και η τοπική αυτοδιοίκηση μπορεί και πρέπει να συμβάλει και να είναι ο μεσολαβητής ανάμεσα στα σωματεία και το κράτος για την πρόοδο του αθλητισμού. Ας μην ξεχνούμε ότι ο οργανωμένος αθλητισμός, και γενικά ο υγιείς αθλητισμός εναντιώνεται και στην βία κάτι το οποίο είναι σημαντικό για μια κοινωνία, ειδικά στην σημερινή εποχή μας όπου έχουμε αύξηση της βίας σε πολλά επίπεδα. Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο του αθλητισμού είναι ότι ο κόσμος που ασχολείται με τα αθλητικά, ειδικά στα τοπικά ερασιτεχνικά σωματεία, αναπτύσσει γνωριμίες και φιλίες κάτι το οποίο συμβάλει στην ανάπτυξη και ενδυνάμωση της τοπικής κοινωνικότητας και που είναι ένα σημαντικό στοιχείο στην σημερινή εποχή που αρκετός κόσμος δυστυχώς όλο και περισσότερο απομονώνεται από την κοινωνία.
Σαν αποτέλεσμα του οργανωμένου αθλητισμού φυσικά είναι ότι υπάρχει κατανάλωση και οικονομική ανάπτυξη όπως είναι κατασκευή αθλητικών χώρων και η παραγωγή των διαφόρων αθλητικών ειδών και υπηρεσιών. Επίσης τα πολλαπλά ταξίδια και εκδηλώσεις που συγκαταλέγονται ενισχύουν με τις διάφορες αυτές δραστηριότητες όχι μόνο την κοινωνικότητα αλλά και την αγορά από θέματα οικονομίας, κατανάλωσης και ανάπτυξης. Φυσικά σημαντικός παράγοντας ειδικά στην πρόοδο του ερασιτεχνικού αθλητισμού είναι η συμβολή όλων αυτών των ανθρώπων που με πολλούς και διάφορους τρόπους ερασιτεχνικά εργάζονται φυσικά εθελοντικά στο να στηρίζουν τις διάφορες μορφές του αθλητισμού και αυτοί είναι οι αθλητικοί παράγοντες, και τους αξίζουν έπαινοι και συγχαρητήρια διότι χωρίς αυτούς δεν θα υπήρχε ερασιτεχνικός αθλητισμός, και αν υπήρχε θα ήταν σε πολύ μικρότερη διάσταση και κλίμακα από ότι είναι τώρα. Εκτός αυτού αρκετοί από αυτούς εκτός από τον χρόνο που αφιερώνουν, συμβάλουν και οικονομικά για την λειτουργία και την πρόοδο των ερασιτεχνικών σωματείων. Για τους ως άνω λόγους η πολιτεία και η τοπική αυτοδιοίκηση είναι υποχρεωμένοι να υποστηρίξουν οργανωτικά και οικονομικά ειδικά τα ερασιτεχνικά αθλητικά σωματεία το καλύτερο δυνατόν διότι ένας οργανωμένος και υγιείς αθλητισμός σε μια χώρα είναι και ένα μεγάλο κέρδος για το σύνολο της κοινωνίας όπου μέσω του αθλητισμού αντικατοπτρίζεται συνήθως και κυρίως η ίδια η κοινωνία και ο πολιτισμός της.
