Μετά τα πρώτα του βήματα στην ζωή, κάθε παιδί και ανάλογα με το οικογενειακό του περιβάλλον, θέλει να βρεθεί στο γήπεδο να τρέξει, να παίξει, να κάνει σκανταλιές, να μιλήσει με άλλα παιδάκια, και να κάνει οτιδήποτε το ευχαριστεί. Όταν όμως αρχίζουν να μπαίνουν τα καλούπια, τότε θεωρούμε πως αλλάζουν άρδην κάποια πράγματα που αφορούν την ψυχοσύνθεση των παιδιών μελλοντικά, είτε συνεχίσουν να αθλούνται, είτε οι προπονητές τα τοποθετούν στο πλαίσιο του πρωταθλητισμού.
Πριν όμως να φτάσουμε στην επιλογή του αθλήματος, το παιχνίδι είναι το πρωτεύον και το ζητούμενο για τα παιδιά, όπου και αν καταλήξουν μετά από κάποια χρόνια και όταν θα έχουν πατήσει την ηλικία των 12 η 14 χρόνων. Οι αφορμές, οι αιτίες, τα κίνητρα είναι πάρα πολλά για να κάνει ένα παιδί αθλητισμό. Πρώτα από όλα πρέπει να κάνει αθλητισμό για την υγεία του, την σωματική και την ψυχική. Μετά μπορούν να ακολουθήσουν χίλιοι δύο λόγοι για τους οποίους το παιδί θα βρεθεί σε ένα γήπεδο η σε μια αλάνα για να παίξει, κάτι που παράλληλα είναι αθλητισμός, όπως γινόταν παλαιότερα και όχι όπως στην σημερινή εποχή όπου υπάρχουν οργανωμένα κάποια πράγματα, στα οποία όμως χάνεται λίγο η απόλυτη ελευθερία ενός παιδιού να απολαύσει όπως του αρέσει το παιχνίδι-άθληση.
Είναι πάρα πολλά εκείνα που μας έχουν φέρει σε μια δεινή, θα τολμούσαμε να λέγαμε, κατάσταση και θέση, ώστε να μην μπορούμε να αφήσουμε τα παιδιά μας ελεύθερα να παίξουν στην γειτονιά τους, όπως γινόταν παλαιότερα, με το όποιο κόστος τραυματισμών ή η εμπλοκή τους σε ένα καυγά, σε έναν τσαμπουκά της ηλικίας τους, με το κλάμα να πέφτει κορόμηλο, γιατί μετά ο μπαμπάς και η μαμά θα του το απαγόρευαν για μερικές ημέρες.
Στις οργανωμένες καταστάσεις τέτοια συμβάντα δεν υπάρχουν καθώς όλα γίνονται με την παρουσία του προπονητή, ο οποίος ελέγχει και κατευθύνει το παιχνίδι – προπόνηση. Από την στιγμή λοιπόν που τα παιδιά εισέρχονται στον οργανωμένο αθλητισμό και την προπόνηση, αντιλαμβάνονται άμεσα την διαφορετικότητα και την απώλεια ελευθερίας, διότι τα παιδιά είναι πανέξυπνα και νομίζουμε εμείς οι «μεγάλοι φωστήρες», οι αφελείς, ότι τα ξεγελάμε.
Δεχόμαστε λοιπόν την οργανωμένη προπόνηση και την σιγουριά που προσφέρει ο χώρος όπου το παιδί αθλείται με την παρουσία του προπονητή και του υπεύθυνου του κάθε σωματείου. Ωστόσο η λανθασμένη οδός που ακολουθείται από αρκετούς, οι οποίοι εξασκούν πίεση στα παιδιά μόνο για την νίκη, πρέπει να προβληματίσει τους πρώτους υπαίτιους που είναι οι γονείς τους και τους προπονητές τους.
Τα παιδιά ακολουθούν εκείνα που τους επιβάλλουν οι δύο προηγούμενες αιτίες και δεν αντιδρούν, πρώτον γιατί θέλουν να απολαύσουν το όποιο παιχνίδι και δεύτερον δεν διαθέτουν ακόμα το κριτήριο να για διαφωνήσουν με τους γονείς και τον προπονητή τους και να μην υπακούσουν στις εντολές τους!
Τα παιδιά θέλουν να παίξουν, αφήστε τα ελεύθερα να το χαρούν και όχι με κανόνες του τύπου, κάνε αυτό κάνε εκείνο, όχι έτσι την μπάλα, αλλιώς σούταρε, μπες στην περιοχή, μην δώσεις πάσα, βάλε εσύ το γκολ. Και όλες αυτές οι εντολές, δίνονται σε παιδιά 6-7-10 χρονών, που έχουν στο μυαλό τους το παιχνίδι και πώς να ακουμπήσουν την μπάλα, και δεν σκέφτονται όπως εμάς τους «σοφούς» που θέλουμε μόνο την νίκη με κάθε τρόπο.
Υπάρχει χρόνος για να γίνουν και αυτά, γιατί είναι θεμιτά και μέσα στο πλαίσιο του παιχνιδιού. Ο κανόνας ισχύει στα περισσότερα ομαδικά αθλήματα και όχι στα ατομικά, εκεί σπάνια μπορεί ένας προπονητής να φθάσει σε τέτοια επίπεδα πίεσης προς το παιδί. Τα παιδικά πρωταθλήματα ποδοσφαίρου έχουν κάποιους στόχους. Ο σπουδαιότερος είναι να μάθει, να αγαπήσει το παιδί τον αθλητισμό και το άθλημα. Ο δεύτερος να αναδειχθούν εκείνα τα παιδιά που έχουν ικανότητες και δεξιότητες για να συνεχίσουν παραπέρα την πορεία τους. Σε κάθε παιχνίδι λοιπόν ο στόχος δεν είναι η νίκη αλλά η συμμετοχή όλων των παιδιών στους αγώνες που θα δώσει η ομάδα τους. Θεωρούμε πως είναι δώρο-άδωρο μία ομάδα να τερματίσει πρώτη στην οποιαδήποτε βαθμολογία αλλά να μην καταφέρει να αναδείξει ένα παιδί που να ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα. Αντίθετα, μπορεί μια ομάδα να μην φτάσει ψηλά στην βαθμολογία αλλά να αναδειχθούν παιδιά που θα έχουν μελλοντικά ανοδική πορεία. Υπάρχουν τα περιθώρια για να πετύχουμε πολλά, αν ακολουθήσουμε τις υπεύθυνες κατευθύνσεις προς τα παιδιά και όχι αυτοσκοπός μας να είναι η νίκη και μόνο η νίκη. Αυτή η οδός έχει αφήσει μέχρι σήμερα πολλά αρνητικά σημάδια, σε παιδιά, γονείς και προπονητές, και τα διαπιστώνουμε σε όλα τα επίπεδα.
Ηλίας Λοίζος
