Αγαπητή κα υπουργέ,
Με αφορμή την επίσκεψή σας στο νησί της Ρόδου και τη σύσταση ομάδας εργασίας για τη μελέτη, προστασία, ανάδειξη και αειφορική ανάπτυξη της Μεσαιωνικής Πόλης της Ρόδου, θα θέλαμε να θέσουμε υπόψη σας μερικά κρίσιμα κατά τη γνώμη μας ζητήματα που αφορούν το μνημείο αυτό της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.
Κατ’ αρχάς είναι απόλυτη ανάγκη να ολοκληρωθεί επιτέλους η Πολεοδομική Μελέτη της Μ.Π για να αντιμετωπισθούν με τρόπο συνεκτικό, μεθοδικό και οργανωμένο τα διάφορα θέματα που αντιμετωπίζει ως μια ζωντανή πόλη και ως μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Η μελέτη αυτή αναμένεται εδώ και δεκαετίες και δεν επιδέχεται επιπλέον καθυστερήσεις. Η ευθύνη δε ολοκλήρωσής της ανήκει τόσο στο Δήμο Ρόδου όσο και στο Υπουργείο του οποίου προΐσταστε .
Στο παραπάνω πλαίσιο είναι ανάγκη να ολοκληρωθούν τα υπόγεια δίκτυα εντός της Μεσαιωνικής Πόλης, δηλαδή το Δίκτυο Αποχέτευσης Ακαθάρτων, Ομβρίων Υδάτων, Ύδρευσης και Πυρόσβεσης καθώς και τα δίκτυα ηλεκτρισμού, δημοτικού φωτισμού, τηλεόρασης και τηλεφωνίας. Μέχρι στιγμής με την προγραμματική σύμβαση μεταξύ Υπουργείου Αιγαίου – Υπουργείου Πολιτισμού – Δήμου Ρόδου – Δ.Ε.Υ.Α.Ρ έχει καλυφθεί μια έκταση 43.971 τ.μ ή το 57,65% της συνολικής έκτασης της Μεσαιωνικής Πόλης που είναι 76.262 τ.μ.
Καθημερινά βέβαια προκύπτει σωρεία προβλημάτων που υποβαθμίζουν συνολικά την εικόνα της Μ.Π. Τα σημαντικότερα από αυτά είναι το κυκλοφοριακό, η ηχορύπανση και η υπέρβαση της άδειας των καταστημάτων, η άγρα πελατών, η κατάληψη κοινόχρηστων χώρων, η χύδην έκθεση εμπορευμάτων και προϊόντων, η εγκατάλειψη του πρασίνου, των τειχών και των πλατειών (π.χ Σοφοκλέους και Αθηνάς), η κακή αποκομιδή απορριμμάτων και γενικότερα η αισθητική υποβάθμιση του μνημείου.
Αυτά είναι ζητήματα για τα οποία πρέπει να υπάρξει τόσο ένα κανονιστικό πλαίσιο όσο και πρακτικά μέτρα αντιμετώπισής των.
Στο κέντρο της δράσης μας θα πρέπει να είναι η εξυπηρέτηση των επισκεπτών καθώς και ο εκσυγχρονισμός και η ορθή διαχείριση του πολιτιστικού προϊόντος και των υπηρεσιών που προσφέρουμε. Για παράδειγμα πολλά κτήρια που έχουν συντηρηθεί και για τα οποία δαπανηθήκαν μεγάλα ποσά παραμένουν κλειστά και αναξιοποίητα μετά την ολοκλήρωση των εργασιών. Αυτό οδηγεί αναπόφευκτα σε εκ νέου επιδείνωση της κατάστασης αυτών των κτηρίων.
Τέτοια παραδείγματα είναι η Πύλη Ντ’ Αμπουάζ (D’Amboise), το Κατάλυμα της Ισπανίας, ο Φάρος του Αγίου Νικολάου και ο προμαχώνας του Αγίου Γεωργίου, για να αναφέρουμε μερικά κτίσματα που θα μπορούσαν να αποφέρουν τεράστιους πόρους μέσα από μια ορθολογική και αειφορική διαχείριση που δεν θα αλλοιώνει το μνημειακό τους χαρακτήρα. Μια τέτοια λογική θα πρέπει να διέπει και τη διαχείριση των μουσείων και των άλλων αρχαιολογικών χώρων που στερούνται βασικών υπηρεσιών.
Είναι λογικό όλες οι προσπάθειες που έχουν γίνει μέχρι σήμερα να οδηγήσουν τελικά σε ένα φορέα διαχείρισης και ελέγχου της συνολικής λειτουργίας της Μεσαιωνικής Πόλης πράγμα που προβλέπεται άλλωστε και από την πολεοδομική μελέτη αλλά και από το χαρακτήρα του μνημείου ως παγκόσμιας κληρονομιάς.
Χωρίς να θέλουμε να γίνουμε μάντεις κακών η σημερινή εικόνα της Μεσαιωνικής Πόλης δεν ικανοποιεί στο βαθμό που θα θέλαμε κατοίκους και επισκέπτες του νησιού και θα οδηγήσει σε σταδιακό μαρασμό της ζωντανής πόλης αφού ο αριθμός των μονίμων κατοίκων συνεχώς φθίνει.
Όμως ελλοχεύει ο κίνδυνος της συνολικής υποβάθμισης και απαξίωσης του μνημείου που αποτελεί σήμερα τοπόσημο του νησιού μας και η μετατροπή του σε ένα υποβαθμισμένο εμπορικό παζάρι και χώρο νυκτερινής διασκέδασης το καλοκαίρι και σε νεκρή πόλη το χειμώνα.
Είμαστε στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε πληροφορία ή διευκρίνηση.
Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος Ρόδου (Πληροφορίες Μ. Κουλούμπρης 6978822209)
Η ομάδα Οικολογικά Ροδιακά (Πληροφορίες Ν. Κασέρης 6944426728)
