Ο γοητευτικός Ρουμάνος στοχαστής Εμίλ Σιοράν έγραψε: «Η νοσταλγία για τη βαρβαρότητα είναι η τελευταία λέξη κάθε πολιτισμού». Και ο Σίγκμουντ Φρόυντ τιτλοφόρησε ένα από τα πιο γνωστά βιβλία του με την αποκαλυπτική φράση «Ο πολιτισμός πηγή δυστυχίας».
Παρά τις μεγαλειώδεις υποσχέσεις του για την εξάλειψη του πόνου και την κατάκτηση της ευτυχίας ο ανθρώπινος πολιτισμός γίνεται πηγή νέων βασάνων και δημιουργός μηχανισμών που αντί να ανυψώνουν ηθικά και πνευματικά τον άνθρωπο τελικά ενεργοποιούν μέσα του τα πιο πρωτόγονα και σκοτεινά ένστικτα της ψυχής του. Είναι ιστορικά αποδεδειγμένο ότι όσο πιο ανεπτυγμένα είναι τα τεχνικά μέσα ενός πολιτισμού τόσο πιο ακατανίκητη είναι η ροπή του προς της καταστροφή και την βαρβαρότητα.
Συμπτώματα ενός πολιτισμού που έχει φτάσει ξανά σε μια επικίνδυνη φάση κορύφωσης, η υγειονομική βαρβαρότητα και ο ιατρικός φασισμός εμφανίζονται και πάλι στις μέρες μας για να μας θυμίσουν ότι διακαής στόχος της κυρίαρχης εξουσίας είναι ο απόλυτος έλεγχος και η κατοχή του ανθρώπινου σώματος καθώς και η εξόντωση ατόμων και ομάδων που για διάφορους λόγους το κυρίαρχο σύστημα εξουσίας θεωρεί άχρηστους ή ανεπιθύμητους. Το φαινόμενο δεν είναι καινούριο. Αναφέρουμε τρία ιστορικά παραδείγματα από τον περασμένο αιώνα.
1. Γερμανία. Ο «Νόμος για την Πρόληψη Γενετικά Ασθενών Απογόνων» το 1933 και οι «Νόμοι της Νυρεμβέργης και της Οικογενειακής Υγείας» το 1935 είχαν οδηγήσει τους Ναζί στην εξόντωση 200.000 ανθρώπων με διάφορες σωματικές και ψυχικές ασθένειες και στην στείρωση 400.000 άλλων – ήταν το αποτρόπαιο σχέδιο γνωστό ως «επιχείρηση Τ4», η εφαρμογή της ιδέας για τις «ζωές που δεν αξίζει να βιωθούν».Η παράνοια κορυφώθηκε στα στρατόπεδα συγκέντρωσης όπου υποβλήθηκαν σε κάθε λογής απάνθρωπα πειράματα και εξοντώθηκαν συστηματικά και με αδιανόητο κυνισμό εκατομμύρια άνθρωποι: Εβραίοι, Πολωνοί, Αθίγαννοι, κοινωνικά απροσάρμοστοι, ποινικοί και σωφρονιστικοί κρατούμενοι. Ήταν τέτοια η ανθρώπινη θηριωδία αυτής της ιστορικής εμπειρίας που ο Αμερικανός συγγραφέας WilliamStyron (1925-2006) έγραψε: «Στο ερώτημα «Πες μου, στο Άουσβιτς, πού ήταν ο Θεός;» η απάντηση είναι: «Πού ήταν ο άνθρωπος;»
2. ΗΠΑ. Με το «Νόμο – Μοντέλο Ευγονικής Στείρωσης» την δεκαετία του 30 στοχοποιήθηκαν «κοινωνικά ανεπαρκείς άνθρωποι» με αποτέλεσμα δεκάδες χιλιάδες πολίτες να υποστούν αναγκαστική στείρωση – άστεγοι και άποροι συμπεριλαμβάνονταν στον απάνθρωπο ορισμό των «κοινωνικά ανεπαρκών ατόμων»
3. Σουηδία. Από το 1935 έως το 1976, οι Σουηδοί εφάρμοσαν ένα πρόγραμμα με σκοπό να διατηρήσουν την «καθαρότητα της φυλής». Στο πλαίσιο του προγράμματος περισσότεροι από 60.000 άνθρωποι, στην πλειονότητά τους γυναίκες, στειρώθηκαν, καθώς θεωρούνταν «κατώτεροι» είτε διότι ήταν μιγάδες, είτε επειδή είχαν νοητική υστέρηση, ψυχολογικά προβλήματα ή «παρεκκλίνουσα» συμπεριφορά, όπως έντονη σεξουαλική δραστηριότητα. Σε γενικές γραμμές το πρόγραμμα εφαρμόστηκε σε όσους τα χαρακτηριστικά τους θεωρήθηκε ότι δεν άρμοζαν στο πρότυπο της άριας φυλής.
Φυλετικές και ρατσιστικές εκκαθαρίσεις γεμίζουν πολλά κεφάλαια της παγκόσμιας ιστορίας. Οι πόλεμοι δεν σταμάτησαν ποτέ. Γενοκτονίες, σφαγές, σταυροφορίες, θρησκευτικές συγκρούσεις, επεισόδια σαδιστικής βίας και καταστροφής – η συλλογή της ανθρώπινης παράνοιας είναι αποκαρδιωτική. Κανένας πολιτισμός δεν έχει καταφέρει να θεραπεύσει το κακό που καιροφυλακτεί στα πρωτόγονα στρώματα της ανθρώπινης ψυχής.
Τι απομένει; Ίσως μια επίμονη αγωγή συμπόνιας. Μια θρησκεία της συμπόνιας απαλλαγμένη από φυλετικές ιδεοληψίες και πολιτισμικές ψυχώσεις θα μπορούσε να γίνει ελπίδα σωτηρίας για την ανθρωπότητα. Είναι αργά; Είναι το ανθρώπινο ον ικανό για μια σωτήρια υπέρβαση; Δεν ξέρω. Το μόνο που γνωρίζω είναι ότι η κοινή ανθρώπινη μοίρα μας επιβάλλει την συμπόνια ως μια στοιχειώδη αναγκαιότητα.
Ο Γιώργος Ταρασλιάς γεννήθηκε στη Ρόδο τον Μάιο του 1969. Πέρασε τα παιδικά και τα εφηβικά του χρόνια στα Κοσκινού. Στα δεκαοκτώ του έφυγε για σπουδές στην Αθήνα – οικονομικά στην ΑΣΟΕΕ. Ξαναγύρισε στο νησί το 1998 και από τότε μένει στην πόλη της Ρόδου. Είναι παντρεμένος και έχει ένα γιο. Τα βιβλία έγιναν καταφύγιο από νωρίς στη ζωή του. Σε δύσκολες εποχές είχε την τύχη να γνωρίσει και να εξοικειωθεί με το έργο σπουδαίων λογοτεχνών: Αλμπέρ Καμύ, Νίκο Καρούζο, Ντοστογιέφσκι, Εμίλ Σιοράν, Κωστή Παπαγιώργη, Τσαρλς Μπουκόφσκι, Κάφκα, Έρμαν Έσσε, Χένρυ Μίλερ, Καζαντζάκη, Χουάν Κάρλος Ονέτι, Ερνέστο Σάμπατο, Κορνήλιο Καστοριάδη, Κλεάνθη Γρίβα. Άρχισε να γράφει από τα δεκαπέντε του. Αρκετά χρόνια αργότερα συνειδητοποίησε την θεραπευτική δύναμη της γραφής. Συνεχίζει να γράφει κυρίως για λόγους αυτοθεραπείας. Θεωρεί την λογοτεχνία ως μια απόπειρα εξήγησης της ανθρώπινης ύπαρξης και ως μία μέθοδο προσωπικής σωτηρίας. Έχει δημοσιεύσει διηγήματα σε συλλογικούς τόμους και την ατομική συλλογή διηγημάτων «Βραδινές Υποσχέσεις και άλλες ιστορίες» – Εκδόσεις Βερέττα, 2019. Χαρακτηρίζει το πρόσφατο δημοσιευμένο έργο του «Μανιφέστο αγωνίας» ως «έργο εκτάκτου ανάγκης».
