Η απόφαση του Ερντογάν, να κηρύξει 10 πρέσβεις ως ανεπιθύμητους έχει δημιουργήσει το μεγαλύτερο ρήγμα στις σχέσεις Τουρκίας – Δύσης. Μάλιστα αυτό είναι ένα πρωτοφανές γεγονός κατά τη διάρκεια των δύο δεκαετιών του Τούρκου προέδρου στην εξουσία.
Αντίποινα για τη στήριξη σε πολιτικό αντίπαλο του Ερντογάν
Αφορμή για την ενέργεια της Τουρκίας στάθηκε η κοινή δήλωση των 10 χωρών της Δύσης για την απελευθέρωση του Οσμάν Καβάλα. Συγκεκριμένα πρόκειται για τους εκπροσώπους από τις ΗΠΑ, τον Καναδά, τη Γερμανία, τη Γαλλία, τις Κάτω Χώρες, τη Δανία, τη Σουηδία, τη Φινλανδία, τη Νορβηγία και τη Νέα Ζηλανδία. Νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα οι πρέσβεις ζήτησαν την άμεση απελευθέρωση ενός εξέχοντος επιχειρηματία και φιλάνθρωπου, του Οσμάν Καβάλα. Ο Καβάλα είναι προφυλακισμένος για περισσότερα από τέσσερα χρόνια με κατηγορίες που σχετίζονται με την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016.
Οι πρέσβεις κλήθηκαν από το υπουργείο Εξωτερικών και το Σάββατο και ενημερώθηκαν πως είναι “ανεπιθύμητοι”. Ο Ερντογάν νωρίτερα είχε διατάξει να χαρακτηριστούν persona non grata κάτι που μπορεί να αφαιρέσει το διπλωματικό status και να οδηγήσει σε απέλαση. Αν τελικά συμβεί κάτι τέτοιο θα πρόκειται για την μεγαλύτερη επιδείνωση σχέσεων Τουρκίας – Δύσης μετά τον 2 Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ραγδαία επιδείνωση των σχέσεων Τουρκίας με τη Δύση
Παράλληλα η κίνηση της Τουρκίας επιταχύνει ραγδαία την απομάκρυνση της Άγκυρας από την Δύση καθώς επτά από τους δέκα πρέσβεις ανήκουν σε χώρες του ΝΑΤΟ. Οι ΗΠΑ για την ώρα τηρούν στάση αναμονής καθώς δεν έχει γίνει καμία επίσημη ενημέρωση για το θέμα. Το ίδιο συμβαίνει και με τις περισσότερες άλλες χώρες που αφορά το ζήτημα.
Η πρώτη επίσημη αντίδραση προήλθε από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Νταβίντ Σασόλι, ο οποίος -δεδομένου ότι οι έξι από τις δέκα ενδιαφερόμενες χώρες είναι κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης- απάντησε το Σάββατο σε υψηλούς τόνους στον Τούρκο πρόεδρο.
«Η απέλαση δέκα πρεσβευτών είναι ένδειξη της αυταρχικής μετατόπισης της τουρκικής κυβέρνησης. Δεν θα εκφοβιστούμε», έγραψε ο κ. Σασόλι σε ανάρτησή του στο twitter, ζητώντας την απελευθέρωση του Οσμάν Καβάλα.
Οι περισσότερες από τις εμπλεκόμενες χώρες αρνήθηκαν να σχολιάσουν μέχρι να ακούσουν τις επίσημες Τουρκικές θέσεις. Το αμερικανικό υπουργείο εξωτερικών σχολίασε ότι η Ουάσινγκτον ζήτησε διευκρινήσεις από το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών. «Ο πρέσβης μας δεν έχει κάνει τίποτα που να δικαιολογεί την απέλασή του», λέει η Νορβηγία.
Η επίσημη ανακοίνωση από την Τουρκία ίσως γίνει σήμερα μετά την σύσκεψη του υπουργικού συμβουλίου της Τουρκίας.
Σεισμός στα χρηματιστήρια, σε ελεύθερη πτώση η τουρκική λίρα
Η είδηση όπως ήταν αναμενόμενο προκάλεσε “σεισμό” στα χρηματιστήρια με την τουρκική λίρα να βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση. Η ισοτιμία της τουρκικής λίρας με το δολάρια αλλά και τα περισσότερα δυτικά νομίσματα βρίσκεται σε ιστορικό χαμηλό επίπεδο. Δύο τραπεζίτες απέδωσαν την ραγδαία πτώση στα σχόλια του Ερντογάν το Σάββατο. Αξίζει να σημειωθεί ότι το νόμισμα της Τουρκίας έχει υποχωρήσει σχεδόν 24% μέχρι στιγμής φέτος. Κάτι που αποτελεί ίσως την χειρότερη επίδοση ανάμεσα στις χώρες με αναδυόμενες αγορές.