(«Αν λαχταράς τη λευτεριά
σε ξένους μην ελπίζεις
πάρτην μονάχος αν μπορείς
αλλιώς δεν την αξίζεις»
Νίκος Καζαντζάκης)
Λένε πως τα πιο πολύτιμα πράγματα που αποκτήσαμε ή που μας δόθηκαν τα εκτιμάμε και καταλαβαίνουμε την αξία τους μόνο όταν τα χάσουμε. Αυτή η διαπίστωση ισχύει και για την ελευθερία. Παρότι η αξιολόγησή της παραμένει υποκειμενική και υποκείμενη σε διαφορετικές ανθρώπινες ερμηνείες, κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί το γεγονός ότι χωρίς την ελευθερία η ανθρώπινη ύπαρξη χάνει το πιο θεμελιακό της στοιχείο.
Ίσως μόνον οι σκλάβοι, οι αιχμάλωτοι και οι φυλακισμένοι να μπορούν να μας πουν πώς είναι να ζεις σωματικά ανελεύθερος, δηλαδή χωρίς το δικαίωμα να μπορείς εσύ ο ίδιος να ορίζεις την σωματική σου παρουσία σαν διάθεση, πράξη, κίνηση και προοπτική στον χώρο και στο χρόνο. Το σώμα υποφέρει πρώτο, αυτό είναι το πρωταρχικό πεδίο μάχης πάνω και μέσα στο οποίο διεξάγεται η αδιάκοπη μάχη ατόμου – εξουσίας.
Δεδομένη όσο και υπό διαρκή διεκδίκηση, η ανθρώπινη ελευθερία ήταν ανέκαθεν στο στόχαστρο των συστημάτων εξουσίας. Ανέκαθεν οι κάθε λογής τύραννοι ήθελαν να εξουσιάζουν και να ελέγχουν απόλυτα τον άνθρωπο: το σώμα του, τη σκέψη του, την ψυχή του. Λίγο πολύ ολόκληρη η ανθρώπινη ιστορία είναι μια αδιάκοπη επανάληψη του ίδιου σεναρίου: της ψύχωσης των ανθρώπων της εξουσίας να κυριαρχήσουν πάνω σε όλους τους άλλους. Είτε πρόκειται για δικτατορίες είτε για δημοκρατικά συστήματα διακυβέρνησης, οι περιορισμοί της ελευθερίας, η επιτήρηση του σώματος και ο έλεγχος του νου ήταν και παραμένουν οι βασικοί στόχοι των κέντρων εξουσίας.
Στο μυθιστόρημα «Η Δίκη» του Φραντς Κάφκα ο βασικός ήρωας Γιόζεφ Κ. διώκεται συνεχώς και στο τέλος εκτελείται από την αθέατη εξουσία χωρίς να ξέρει γιατί. Στο «1984» του Τζορτζ Όργουελ ο κεντρικός ήρωας Ουίνστον Σμιθ συλλαμβάνεται και βασανίζεται για να δηλώσει υποταγή και αγάπη στον Μεγάλο Αδελφό που εκπροσωπεί την απόλυτη αρχή και τον κυρίαρχο τρόπο σκέψης.
Στο «Μηδέν και το Άπειρο» του Άρθουρ Καίστλερ ο βασικός ήρωας Ρουμπάσωφ συλλαμβάνεται, δικάζεται και εκτελείται γιατί έβαλε το «Εγώ» του πάνω από το Κόμμα και γιατί όσοι έβαζαν το «Εγώ» τους πάνω από το κόμμα «ήταν όλοι ένοχοι». Και στον «Θαυμαστό Καινούριο Κόσμο» του Άλντους Χάξλεϋ ο άγριος Τζων, στο τέλος του έργου, αυτοκτονεί γιατί θέλει να διαφυλάξει την ελευθερία του και να μην μολυνθεί από το σύστημα και τον πολιτισμό στην πιο νοσηρή εκδοχή του. Εκεί, στο φάρο, στο τελευταίο του καταφύγιο, σύμβολο φωτός μέσα στο σκοτάδι της ανθρώπινης νύχτας, θα επιλέξει ο ίδιος τον θάνατό του – έσχατη πράξη ελευθερίας και απελευθέρωσης από έναν κόσμο που είναι οριστικά παραδομένος στην κακία, την σκλαβιά και την αποχαύνωση.
Σε κάθε εποχή το Άτομο βρίσκεται αντιμέτωπο με το σύστημα της κυρίαρχης εξουσίας που ενώ δηλώνει πως υπάρχει για να προασπίσει την «ασφάλεια και την ελευθερία» των πολιτών στην πραγματικότητα κάνει τα πάντα ώστε να περιορίσει και να καταργήσει και το ένα και το άλλο. Το πανούργο σλόγκαν των εξουσιαστών «λιγότερη ελευθερία για περισσότερη ασφάλεια» είναι δόλια κατασκευασμένο ώστε τελικά να επιφέρει μηδενική ελευθερία και μηδενική ασφάλεια για όλους.
Στην εποχή μας, στο όνομα της «υγειονομικής ασφάλειας», η επίθεση ενάντια στην ανθρώπινη ελευθερία είναι προσχεδιασμένη, συστηματική και απροκάλυπτη. Η ταχύτητα και η αγριότητα με την οποία οι κρατικές δυνάμεις σε πολλές χώρες του κόσμου καταδιώκουν τους πολίτες είναι τρομαχτικές.
Το ίδιο τρομαχτική είναι και η σχεδόν αυτόματη υποταγή τόσων πολλών ανθρώπων και η ευκολία με την οποία δέχονται τόσο ανίερες και βάρβαρες πράξεις ελέγχου και ταπείνωσης πάνω στο ιερό και πολύτιμο σώμα τους. (Με συγκλονίζει η εικόνα ανθρώπων που για να μπουν σε μαγαζιά ή σινεμά επιδεικνύουν το πιστοποιητικό και την ταυτότητά τους σαν να κάνουν το πιο φυσιολογικό πράγμα στον κόσμο, αγνοώντας πλήρως το βάθος και την σοβαρότητα αυτής της χειρονομίας υποταγής και τις μελλοντικές προεκτάσεις της…)
Σε κάθε περίπτωση βρισκόμαστε, ίσως, στο κρισιμότερο σημείο της ανθρώπινης ιστορίας. Μετά από αναρίθμητες τυραννίες η ανθρωπότητα βρίσκεται αντιμέτωπη με το πιο σκοτεινό σχέδιο επιβολής παγκόσμιας σκλαβιάς με όλα τα μέσα της σύγχρονης τεχνολογίας. Όσοι βλέπουν και κατανοούν τα σημάδια, έχουν πάρει τις αποφάσεις τους. Όσοι δεν καταλαβαίνουν τι συμβαίνει και τι είναι αυτό που ξεκίνησε στις 11 Μαρτίου 2020 θα υποστούν και αυτοί τις συνέπειες της άποψης που έχουν για την ζωή και την πραγματικότητα.
Η τρέχουσα πραγματικότητα είναι αμείλικτη. Είναι πολλά τα σημάδια που δείχνουν ότι ίσως βρισκόμαστε στην αρχή του τέλους της ανθρώπινης ελευθερίας. Στον κόσμο που σχεδιάζουν δεν θα υπάρχει θέση για την ελευθερία: όσα ζήσαμε τους τελευταίους 19 μήνεςτο αποδεικνύουν. Η έκβαση αυτού του ζοφερού σχεδίου δεν έχει ακόμα κριθεί οριστικά. Συνταγές μαζικής σωτηρίας δεν υπάρχουν – ποτέ δεν υπήρχαν. Κάθε συλλογική αντίσταση είναι πάντα ένα σύνολο από ατομικές πρωτοβουλίες ανθρώπων που βάζουν πάνω από όλα την αξιοπρέπεια και την ελευθερία τους.
«Αν λαχταράς την λευτεριά, σε ξένους μην ελπίζεις» συμβουλεύει σοφά ο Νίκος Καζαντζάκης. Και ο Αλμπέρ Καμύ, με τον δικό του μοναδικό τρόπο, υπενθυμίζει: «Ο ελεύθερος άνθρωπος είναι η δύναμη που ανατρέπει του τυράννους». Έχει συμβεί στο παρελθόν και «αν θέλουμε να λεγόμαστε άνθρωποι» θα πρέπει να κάνουμε τα πάντα ώστε αυτή η ανατροπή να συμβεί ξανά στο παρόν ή στο άμεσο μέλλον. Όσες φορές και αν το πούμε, δεν αρκούν: για να μην απλωθεί αιώνιο σκοτάδι πάνω στην ανθρωπότητα, το πάθος για ελευθερία δεν πρέπει να μας εγκαταλείψει ποτέ.
Ο Γιώργος Ταρασλιάς γεννήθηκε στη Ρόδο τον Μάιο του 1969. Πέρασε τα παιδικά και τα εφηβικά του χρόνια στα Κοσκινού. Στα δεκαοκτώ του έφυγε για σπουδές στην Αθήνα – οικονομικά στην ΑΣΟΕΕ. Ξαναγύρισε στο νησί το 1998 και από τότε μένει στην πόλη της Ρόδου. Είναι παντρεμένος και έχει ένα γιο. Τα βιβλία έγιναν καταφύγιο από νωρίς στη ζωή του. Σε δύσκολες εποχές είχε την τύχη να γνωρίσει και να εξοικειωθεί με το έργο σπουδαίων λογοτεχνών: Αλμπέρ Καμύ, Νίκο Καρούζο, Ντοστογιέφσκι, Εμίλ Σιοράν, Κωστή Παπαγιώργη, Τσαρλς Μπουκόφσκι, Κάφκα, Έρμαν Έσσε, Χένρυ Μίλερ, Καζαντζάκη, Χουάν Κάρλος Ονέτι, Ερνέστο Σάμπατο, Κορνήλιο Καστοριάδη, Κλεάνθη Γρίβα. Άρχισε να γράφει από τα δεκαπέντε του. Αρκετά χρόνια αργότερα συνειδητοποίησε την θεραπευτική δύναμη της γραφής. Συνεχίζει να γράφει κυρίως για λόγους αυτοθεραπείας. Θεωρεί την λογοτεχνία ως μια απόπειρα εξήγησης της ανθρώπινης ύπαρξης και ως μία μέθοδο προσωπικής σωτηρίας. Έχει δημοσιεύσει διηγήματα σε συλλογικούς τόμους και την ατομική συλλογή διηγημάτων «Βραδινές Υποσχέσεις και άλλες ιστορίες» – Εκδόσεις Βερέττα, 2019. Χαρακτηρίζει το πρόσφατο δημοσιευμένο έργο του «Μανιφέστο αγωνίας» ως «έργο εκτάκτου ανάγκης».
