Απολύθηκε, αλλά δεν κατηγορείται για κανένα αδίκημα. Ο πρύτανης του Πανεπιστημίου στο οποίο δίδασκε έδωσε πληροφορίες στην κυβέρνηση, απολύθηκε με τη σειρά του και τώρα είναι φυγάς.
Η Φεριντέ Ακσού Τανίκ είναι γιατρός και μέλος του κινήματος ειρήνης στη γειτονική Τουρκία.
Για τους φανατικούς των εφημερίδων και των ανάλογων ιστοσελίδων είναι τρομοκράτης. Η Φεριντέ είναι πρόεδρος της Διεθνούς Ενωσης Πολιτικής Υγείας, το συνέδριο της οποίας φιλοξενεί μέχρι και αύριο το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, στο κτίριο ΚΕΔΕΑ.
Ομως η ίδια δεν ήταν στη Θεσσαλονίκη. Καθηγήτρια Δημόσιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου της Σμύρνης μέχρι πρότινος, είδε το γραφείο της στο Πανεπιστήμιο κλειδωμένο με λουκέτο, όπως συνέβη και με εκατοντάδες άλλους ακαδημαϊκούς, ενώ οι αρχές κατέσχεσαν το διαβατήριό της και στην ίδια επιβλήθηκε απαγόρευση εξόδου από την Τουρκία.
Οπως όμως εξηγεί, ως δραστήριο μέλος σήμερα στις Ακαδημίες Αλληλεγγύης που οργανώνουν οι συνάδελφοί της, ο αγώνας για την ειρήνη και τη ζωή είναι αγώνας χωρίς τέλος.
• Γνωρίζουμε ότι τεθήκατε σε διαθεσιμότητα επειδή στηρίζετε το φιλειρηνικό κίνημα. Σας δόθηκαν εξηγήσεις για ποιο λόγο αποφασίστηκε κάτι τέτοιο; Τηρήθηκαν οι διαδικασίες που προβλέπει ο τουρκικός νόμος;
Είμαι γιατρός, δουλεύω στο πεδίο της δημόσιας υγείας 35 χρόνια. Ως γιατρός παλεύω όλη μου τη ζωή για το δικαίωμα στη ζωή και το δικαίωμα στην υγεία. Μέχρι τώρα δούλευα στο Τμήμα Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου του Αιγαίου. Υπέγραψα απλώς ένα κείμενο για την ειρήνη.
Οταν υπέγραψα το κείμενο αυτό, τον Ιανουάριο του 2016, σε πολλές πόλεις υπήρχαν αμέτρητες απαγορεύσεις κυκλοφορίας. Το κρατικό νοσοκομείο της Σιζρέ μετατράπηκε σε στρατιωτική βάση. Ελεύθεροι σκοπευτές σκότωναν μωρά. Γυναίκες και άρρωστοι προσπαθούσαν να πάνε στα νοσοκομεία κρατώντας στα χέρια λευκές σημαίες. Υπέγραψα λοιπόν το κείμενο: ήταν σαν να φωνάζω στο σκοτάδι. Αυτό μπορούσα να κάνω.
• Ποια κατάσταση αντιμετωπίζετε σήμερα; Σας προσάπτουν κατηγορίες; Εχετε δεχτεί απειλές; Πώς τα αντιμετωπίζετε;
Μετά την έκκληση για την ειρήνη που υπέγραψα, ο πρόεδρος μας στοχοποίησε. Αυτό κινητοποίησε τους παραστρατιωτικούς και τα μέσα ενημέρωσης.
Μας κατηγόρησαν ως τρομοκράτες και ξεκίνησαν έρευνες σε διοικητικό και δικαστικό επίπεδο. Οι φωτογραφίες μας ανέβηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σε ιστοσελίδες και εφημερίδες και όλοι μας κατήγγειλαν ως τρομοκράτες.
• Ποια είναι η μορφή του καθεστώτος σήμερα στην Τουρκία;
Μετά και την απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου, η εξουσία μεταφέρθηκε στον πρόεδρο, η κυβέρνηση κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και άρχισε να κυβερνά τη χώρα μέσω διαταγμάτων. Εκδόθηκαν 28 διατάγματα –όλα σε αντίθεση με το Σύνταγμα.
Εδώ και περισσότερους από 14 μήνες όλα τα δικαιώματα και οι ελευθερίες έχουν ανασταλεί, η βουλευτική ασυλία καταργήθηκε κι εδώ και μήνες, πάνω από δέκα μέλη της Βουλής, μεταξύ των οποίων και δύο συμπρόεδροι κομμάτων, φυλακίστηκαν.
Ολοι οι εκλεγμένοι δήμαρχοι στην κουρδική επαρχία παύτηκαν και αντικαταστάθηκαν από διορισμένους. Δεκαπέντε ιδιωτικά Πανεπιστήμια (μεταξύ των οποίων 14 που ιδρύθηκαν την περίοδο που το AKP είναι στην κυβέρνηση) έκλεισαν.
Περίπου 2.800 γιατροί, περισσότεροι από 10.000 εργαζόμενοι στις υπηρεσίες υγείας και 96.000 δημόσιοι υπάλληλοι έχασαν τις δουλειές τους, ενώ περισσότεροι από 30.000 δημόσιοι υπάλληλοι τέθηκαν σε διαθεσιμότητα.
Περίπου 500 ακαδημαϊκοί που υποστηρίζουν την ειρήνη, ανάμεσά τους κι εγώ, απολυθήκαμε. Το Πανεπιστήμιο έβαλε λουκέτα στις πόρτες των γραφείων μας και κατέσχεσε τους υπολογιστές μας.
Οι απολύσεις μας στηρίζονται σε μαρτυρίες πληροφοριοδοτών. Χρησιμοποίησαν τις πανεπιστημιακές αρχές ως πληροφοριοδότες. Εφτιαξαν λίστες των ακαδημαϊκών που έπρεπε να απολυθούν και η κυβέρνηση έβαλε τα ονόματά μας σε διατάγματα.
Αυτό δεν είναι ούτε νόμιμο ούτε νομιμοποιημένο. Ο ίδιος ο πληροφοριοδότης, ο πρύτανης του Πανεπιστημίου του Αιγαίου, απολύθηκε και το δικαστήριο εξέδωσε ένταλμα σύλληψης εναντίον του καθώς τώρα θεωρείται φυγάς.
Ολα αυτά δίνουν μια εικόνα της τραγικής κατάστασης στη χώρα μου. Για τις απολύσεις δεν δίνουν κανένα λόγο. Σύμφωνα με τους κανόνες του καθεστώτος έκτακτης ανάγκης, δεν μπορείς να ρωτήσεις γιατί συμβαίνουν αυτά, δεν έχεις καθόλου δικαιώματα. Ακόμα δεν υπάρχει καν δικαστική δίωξη σε βάρος μας. Κατέσχεσαν τα διαβατήριά μας.
• Υπάρχουν περιθώρια πολιτικής αντίδρασης μέσω κομμάτων, συλλόγων, φορέων, συνδικαλιστικών οργανώσεων;
Αυτή την εβδομάδα έχουμε ένα διεθνές συνέδριο στη Θεσσαλονίκη: είμαι πρόεδρος της Διεθνούς Ενωσης Πολιτικής Υγείας στην Ευρώπη, που το διοργανώνει, αλλά θα συνδεθώ μέσω skype με τους συναδέλφους μου στην Ελλάδα εξαιτίας της απαγόρευσης εξόδου.
Από την άλλη πλευρά υπάρχει μια θαυμάσια αλληλεγγύη που μας κάνει πιο δυνατούς. Και στην Τουρκία ιδρύσαμε Ακαδημίες Αλληλεγγύης, στις οποίες προσπαθούμε να συνεχίσουμε τις σπουδές μας.
• Στο βιβλίο του «Ο καφές και η Δημοκρατία» ο Αζίζ Νεσίν έγραφε πριν από μερικές δεκαετίες πως «δύο πράγματα δεν ευδοκιμούν στη χώρα μας. Το ένα είναι το δέντρο του καφέ και το άλλο η Δημοκρατία. Και τα δύο μάς έρχονται από το εξωτερικό». Μεταφορικά μιλώντας, είτε αποδέχεστε τη διαπίστωση του Νεσίν είτε όχι, τι θα θέλατε να πείτε στους εξαγωγείς δημοκρατίας (υποτίθεται ότι είναι η Ευρώπη ή ο καλούμενος δυτικός κόσμος);
Ξέρω ότι είμαι στη σωστή πλευρά. Ως γιατρός υπερασπίζομαι την ειρήνη, το δικαίωμα στη ζωή, το δικαίωμα στην πρόσβαση στην υγεία. Θα ντρεπόμουν αν δεν το έκανα. Αυτή ήταν η ευθύνη μου –η επαγγελματική, η ηθική και η ανθρώπινη.
H Φεριντέ Ακσού Τανίκ είναι γιατρός, απολυμένη πανεπιστημιακός και μέλος του κινήματος ειρήνης