Φυλάει η Μεγαλόχαρη ολόκληρο το νησί της Ρόδου από ψηλά και μας σκεπάζει. Απόψε με Εσπερινό κι αύριο με τη Θεία Λειτουργία η Προστάτιδα της Ρόδου η Παναγιά Τσαμπίκα δυναμώνει με τα θαύματα της τη πίστη του κόσμου.
Η ιστορία θέλει την εικόνα της Παναγιάς της Τσαμπίκας να έρχεται στη Ρόδο από την Κύπρο, από το Μοναστήρι της Παναγιάς του Κύκκου. Ένας βοσκός έβλεπε ένα φως ψηλά στο βουνό Ζαμβύκη του χωριού Αρχάγγελος για τρία βράδια και τότε αποφάσισε να πάει να δει από πού ερχόταν η λάμψη. Όταν βρέθηκε η εικόνα από το βοσκό επιστράφηκε στην Κύπρο.
Λέγεται πως τρεις φορές πρωί έπαιρναν την εικόνα στην Κύπρο και βράδυ επέστρεφε με θαυματουργικό τρόπο πίσω στο βουνό της Ρόδου. Ως σημάδι επιβεβαίωσης ότι η εικόνα που έπαιρναν οι μοναχοί πίσω στην Κύπρο ήταν η δική του, την έκαψαν σε μια γωνιά στο πίσω μέρος. Την Τρίτη φορά που η εικόνα γύρισε στη Ρόδο, έμεινε μόνιμα εκεί. Ακόμα και τις φορές που έφευγε σαν προσκύνημα σε άλλο τόπο, η εικόνα επέστρεφε μόνη της στη Ρόδο.
Το εκκλησάκι χτίστηκε εκεί διότι, σύμφωνα με την παράδοση, ένας βοσκός είχε δει μια φλόγα (τσάμπα, εξ ου και το «Τσαμπίκα») σε εκείνο το σημείο και πήγε να δει από κοντά τι συνέβαινε. Με μεγάλη του έκπληξη αντίκρισε την εικόνα της Παναγίας. Ετσι έχτισε το λιλιπούτειο εκκλησάκι που σώζεται μέχρι σήμερα προς τιμήν της χάρης Της.
Μεταγενέστερα χτίστηκε και μια μεγαλύτερη εκκλησία, δίπλα στον κεντρικό δρόμο της περιοχής. Σε αυτήν η πρόσβαση είναι πιο εύκολη. Κάθε χρόνο σαν σήμερα, 8 Σεπτεμβρίου, οπότε γιορτάζει η Παναγία Τσαμπίκα, οι δύο εκκλησίες… βουλιάζουν από πιστούς που καταφθάνουν για να ανάψουν ένα κερί στη χάρη Της.
Η θεία κατάνυξη όμως και η θέα που αντικρίζει από ψηλά, αποβάλει πάνω απ τον προσκυνητή την κούραση που ίσως νιώσει. Ο Ναό αυτός είναι ένας κλίτος δωδεκανησιακού τύπου, στρωμένος με βοτσαλάκια και ανακαινίσθηκε το 1740 από το μοναχό Χατζηγεράσιμο.
Επιπλέον προς τιμή της Παναγιάς Τσαμπίκας έχει κτιστεί μοναστηριακό συγκρότημα 3 χλμ ανατολικά του Αρχαγγέλου. Σε εκείνη την περιοχή υπήρχε νεκρόπολη από τη Μυκηναϊκή εποχή.
H μονή γιορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου κάθε χρόνο το Γενέσιον της Θεοτόκου, όπου και στα δυο μοναστήρια προς τιμήν της προσέρχεται πλήθος κόσμου να πάρει ευλογία και να ασπαστεί την εικόνα της Μεγαλόχαρης.
Η Παναγιά Τσαμπίκα έχει κάνει αμέτρητα θαύματα σε όλο τον κόσμο, μα λέγεται πως πολύ ευλογία δίνει σε άτεκνες μητέρες που κάνουν τάμα στην Κυρά να αποκτήσουν παιδί. Θεωρείται προστάτιδα των άτεκνων ζευγαριών.
Υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες η επιστήμη δεν μπορεί να επέμβει. Οι ελπίδες χάνονται και το μόνο που απομένει είναι να γίνει ένα θαύμα. Τότε ο άνθρωπος θυμάται πως πάνω από αυτόν υπάρχει μία ανώτερη δύναμη. Ακόμη κι αν δεν την έχει δει ποτέ του, ακόμη κι αν δεν την έχει πιστέψει ποτέ του, μέσα στην απελπισία του της εναποθέτει την τελευταία του ελπίδα.
Τις περισσότερες φορές στις δύσκολες στιγμές επικαλούμαστε την Παναγία. Τη Μεγαλόχαρη, τη Γλυκοφιλούσα… Σε κάθε περιοχή έχει και διαφορετικό επίθετο. Δεν είναι λίγες οι φορές που ακούσαμε ιστορίες για προσωπικά θαύματα. Για ανίατες ασθένειες που θεραπεύτηκαν, για αναπήρους που περπάτησαν, για τυφλούς που βρήκαν το φως τους.
Στη Ρόδο οι ιστορίες που ακούγονται περισσότερο αφορούν άτεκνες γυναίκες που οι γιατροί τις είχαν διαβεβαιώσει πως δεν υπάρχει καμία ελπίδα να γίνουν μητέρες και όμως σήμερα κρατούν στην αγκαλιά τους ένα παιδί. Αν ρωτήσεις πώς, θα σου απαντήσουν ότι η Παναγιά η Τσαμπίκα έκανε και πάλι το θαύμα της!
Η Παναγιά Τσαμπίκα ευλογεί το νησί της Ρόδου, δίνοντας ευλογία, πίστη, προσφέροντας γαλήνη στους κατοίκους. Δεν είναι τυχαίο που το δεύτερο όνομα πολλών ανθρώπων στη Ρόδο είναι Τσαμπίκος ή Τσαμπίκα!!!
Η ετυμολογία της λέξης πιθανολογείται ότι έχει δυο εκδοχές. Η μία είναι προερχόμενη από την αρχαία λέξη «σαμβυκή» που είναι είδος πλοίου επειδή ο λόφος που βρέθηκε η εικόνα μοιάζει με πλοίο. Η άλλη εκδοχή προέρχεται από την τοπική λέξη «τσάμπα» που σημαίνει σπίθα και συνδέεται με τον τρόπο εύρεσης της εικόνας.
