Αρχική Επικαιρότητα Ελεύθερη Πένα «Ιδού ο τελευταίος άνθρωπος»…

«Ιδού ο τελευταίος άνθρωπος»…

0
Dodekanisos

Επίκαιρο όσο ποτέ το μνημειώδες έργο «1984» του Τζορτζ Όργουελ μας ωθεί σε πολλαπλές αναγνώσεις. Σκληρά και επώδυνα τα μαθήματα του θα μας φανούν χρήσιμα μπροστά στη νέα δοκιμασία που περνά η ανθρωπότητα – αρκεί να τα διαβάσουμε με θάρρος και να τα ερμηνεύσουμε χωρίς προκαταλήψεις.

Ο κεντρικός ήρωας Ουίνστον Σμιθ συλλαμβάνεται και βασανίζεται από τους μηχανισμούς του Μεγάλου Αδελφού. Στη διάρκεια του ανελέητου βασανισμού του, σακατεμένος από τον αδιάκοπο φυσικό πόνο, ακούει τον βασανιστή του να του λέει «Σαπίζεις, διαλύεσαι. Τι είσαι; Ένα σακί λάσπη. Γύρισε τώρα και κοίταξε πάλι στον καθρέφτη. Βλέπεις αυτό το πράγμα απέναντί σου; Ιδού ο τελευταίος άνθρωπος. Αν είσαι άνθρωπος, αυτή είναι η ανθρωπότητα».

Στα όρια της σωματικής και ψυχικής αντοχής του ο Σμιθ θα συνεχίσει να αντιστέκεται. Ξέρει ότι το κρίσιμο πεδίο μάχης είναι το μυαλό. Ξέρει ότι το Κόμμα θέλει να συντρίψει την ελεύθερη σκέψη, να κάνει το άτομο να πιστέψει αυτό που λέει η εξουσία, ότι 2+2=5 (πλήρης διαστρέβλωση της λογικής που συμβαίνει συχνά στις μέρες μαςυπό συνθήκες φριχτής υγειονομικής τυραννίας και διεφθαρμένης επιστήμης).

Ο Σμιθ θα αντέξει μέχρι που ο αρχιβασανιστής θα δώσει εντολή να τον οδηγήσουν στο «Θάλαμο 101», εκεί όπου κάθε κρατούμενος αντιμετωπίζει τον χειρότερο εφιάλτη του, εκεί όπου το άτομο θα πρέπει να δηλώσει όχι απλώς υποταγή αλλά και αγάπη στον Μεγάλο Αδελφό (το ίδιο δεν κάνουν και σήμερα τρομοκρατώντας αδιάκοπα τους πολίτες για να δηλώσουν τυφλή πίστη στο επίσημο πολιτικό και ιατρικό δόγμα και στους σύγχρονους Μεγάλους Αδελφούς;)

Σε σκηνές μεγάλης ψυχικής έντασης η αφηγηματική ικανότητα του Όργουελ είναι υποδειγματική: ξέρει να περιγράφει με τρόπο που ο φανταστικός κόσμος αποκτά σχεδόν σωματικές διαστάσεις για τον αναγνώστη. Σε αναγκάζει να συμμεριστείς την αγωνία και τον τρόμο του Σμιθ αλλά δεν χρειάζεται να μπούμε σε λεπτομέρειες. Αρκεί να πούμε ότιστον «Θάλαμο 101» ο Σμιθ, μπροστά στον έσχατο φόβο του, στους αρουραίους, θα υποστεί την απόλυτη και ανεπανόρθωτη πανωλεθρία του.

Για να γλυτώσει από το μαρτύριο θα προδώσει την ερωμένη του, την Τζούλια. Φωνάζοντας σαν τρελός «Κάντε το στη Τζούλια! Κάντε το στη Τζούλια» θα αφαιρέσει από την ανθρώπινη υπόστασή του εκείνο το στοιχείο που αποτελεί τον ιερό πυρήνα της ανθρώπινης ύπαρξης: την αξιοπρέπεια. Για να γλυτώσει τη ζωή του θα γίνει προδότης – ολοκληρωτική και αμετάκλητη ταπείνωση κάθε ανθρώπινου όντος.

Για να μην φτάσουμε σε αυτό το έσχατο σημείο όπως ο Σμιθ, για να μην προδώσουμε αυτούς που αγαπάμε, για να μην ξεφτιλίσουμε τον εαυτό μας, για να μην ακούσουμε από τους νέους βασανιστές τη φράση «Ιδού ο τελευταίος άνθρωπος», για να μην δηλώσουμε ποτέ υποταγή και αγάπη στον Νέο Μεγάλο Απάνθρωπο Αδελφό, ας είμαστε έτοιμοι για αγώνες και θυσίες. Μπορεί το μυθιστόρημα να περιγράφει μια φανταστική εφιαλτική κοινωνία αλλά ήδη οι ομοιότητες με όσα ζούμε είναι ορατές – τουλάχιστον σε ανθρώπους που είναι ειλικρινείς με τον εαυτό τους και κοιτάζουν τα γεγονότα χωρίς να κλείνουν τα μάτια.

 

0 0 votes
Article Rating
Subscribe
Notify of
guest
0 Comments
Inline Feedbacks
View all comments