Ανάμεσα στις παλιές και νέες μορφές εξουσίας λίγα πράγματα έχουν αλλάξει. Μπορεί η συστηματική εισαγωγή της επιστημονικής γνώσης να έδωσε άλλη διάσταση στην σύγχρονη βιοπολιτική, όμως η άσκηση της κρατικής εξουσίας δεν μπορεί να υλοποιηθεί χωρίς τα παλιά δοκιμασμένα υλικά.
Η βία του κράτους, η κυρίαρχη προπαγάνδα και η κατάχρηση επινοημένων καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης αποτελούν τους βασικούς τρόπους διαχείρισης της ζωής και του θανάτου των πολιτών. Ο διαρκής έλεγχος του μυαλού και του σώματος ήταν και παραμένει θεμελιώδης στόχος των μηχανισμών κυριαρχίας. Στις νέες μορφές εξουσίας, επιστήμη και τεχνολογία προσφέρουν στις κρατικές αρχές πρόσθετα όπλα περιορισμού και καταστολής της αυτονομίας του ατόμου. Κοινωνικοί ψυχολόγοι, νευροεπιστήμονες και ειδικοί της νευροπολιτικής επιστρατεύονται από τις σημερινές εξουσίες για να εντοπίσουν τις ψυχολογικές αδυναμίες, τις νοητικές εξαρτήσεις, τις κοινωνικές συνήθειες και τις φοβίες των ανθρώπων ώστε να τελειοποιήσουν τους μηχανισμούς της διαχρονικής υποδούλωσης τους.
Άγνοια, υπακοή, φόβος:
Aυτά ήταν και παραμένουν οι βασικοί άξονες πάνω στους οποίους στηρίζεται η άσκηση κάθε εξουσίας. Είτε πρόκειται για διαχείριση σκλάβων είτε για διαχείριση πολιτών σε δημοκρατικές κοινωνίες, τα τρία αυτά στοιχεία συγκροτούν τον κεντρικό πυρήνα λήψης και εφαρμογής όλων των αποφάσεων που αποσκοπούν στην χειραγώγηση, τον έλεγχο και εκμετάλλευση των ανθρώπων. Το να κρατάς τους ανθρώπους σε άγνοια είναι ζήτημα ζωής και θανάτου για την κυρίαρχη εξουσία. Για τις κυρίαρχες δυνάμεις είναι ζωτικής σημασίας όχι μόνον η διατήρηση αλλά και η συνεχής κατασκευή ενός κλίματος φόβου, άγνοιας και ανασφάλειας στους κόλπους των ανθρώπινων πληθυσμών.
Ειδικά στις νεότερες εποχές η επινόηση και η χρήση μιας απειλής ή ενός εχθρού με σκοπό την πρόκληση μιας κατάστασης εκτάκτου ανάγκης και την αναστολή των ατομικών ελευθεριών αποτελεί μια συστηματική μέθοδο επιβολής των σχεδίων της κυρίαρχης εξουσίας – η ιατρικοποίηση της ανθρώπινης ζωής και η κατασκευή υγειονομικών απειλών είναι μέρος αυτής της στρατηγικής. Για να έχουν λόγο ύπαρξης και σταθερή αφοσίωση και υποταγή των πολιτών στις κρυφές και ανομολόγητες στοχεύσεις τους, οι εξουσίες πρέπει να συντηρούν ένα αδιάκοπο κλίμα κινδύνων και απειλών ώστε αυτές οι ίδιες να εμφανίζονται σταθερά ως οι μοναδικοί σωτήρες των ανθρώπων από κάθε λογής ορατούς και αόρατους εχθρούς.
Τα παραδείγματα είναι πολλά. Αιμοσταγείς σταυροφορίες, αδιανόητες σφαγές στο όνομα κάποιας αφηρημένης σωτηρίας, προληπτικοί πόλεμοι και πόλεμοι κατά της τρομοκρατίας γεμίζουν τις σελίδες της ιστορίας.
Τα στρατόπεδα συγκέντρωσης του εικοστού αιώνα είναι πια μουσεία αλλά καινούρια στρατόπεδα έχουν αρχίσει να χτίζονται σε κάθε γωνιά του κόσμου. Η ναζιστική ιδεολογία ως εφαρμοσμένη βιολογία δεν έπαψε ποτέ να γοητεύει τους θιασώτες κάθε ολοκληρωτισμού και κάθε τυραννίας.
Ας είμαστε, λοιπόν, σε επαγρύπνηση γιατί ολόκληρη η ανθρώπινη ιστορία αποτελεί μια διαρκή απόδειξη ότι όσα έγιναν μπορούν να ξαναγίνουν και αυτά που θα γίνουν μπορεί να είναι ακόμα πιο ολέθρια από αυτά που έγιναν.
(Το παραπάνω κείμενο, με μικρές αλλαγές, είναι απόσπασμα από το πρόσφατα δημοσιευμένο βιβλίο μου «Μανιφέστο αγωνίας» – Ρόδος 2021)
Ο Γιώργος Ταρασλιάς γεννήθηκε στη Ρόδο τον Μάιο του 1969. Πέρασε τα παιδικά και τα εφηβικά του χρόνια στα Κοσκινού. Στα δεκαοκτώ του έφυγε για σπουδές στην Αθήνα – οικονομικά στην ΑΣΟΕΕ. Ξαναγύρισε στο νησί το 1998 και από τότε μένει στην πόλη της Ρόδου. Είναι παντρεμένος και έχει ένα γιο. Τα βιβλία έγιναν καταφύγιο από νωρίς στη ζωή του. Σε δύσκολες εποχές είχε την τύχη να γνωρίσει και να εξοικειωθεί με το έργο σπουδαίων λογοτεχνών: Αλμπέρ Καμύ, Νίκο Καρούζο, Ντοστογιέφσκι, Εμίλ Σιοράν, Κωστή Παπαγιώργη, Τσαρλς Μπουκόφσκι, Κάφκα, Έρμαν Έσσε, Χένρυ Μίλερ, Καζαντζάκη, Χουάν Κάρλος Ονέτι, Ερνέστο Σάμπατο, Κορνήλιο Καστοριάδη, Κλεάνθη Γρίβα. Άρχισε να γράφει από τα δεκαπέντε του. Αρκετά χρόνια αργότερα συνειδητοποίησε την θεραπευτική δύναμη της γραφής. Συνεχίζει να γράφει κυρίως για λόγους αυτοθεραπείας. Θεωρεί την λογοτεχνία ως μια απόπειρα εξήγησης της ανθρώπινης ύπαρξης και ως μία μέθοδο προσωπικής σωτηρίας. Έχει δημοσιεύσει διηγήματα σε συλλογικούς τόμους και την ατομική συλλογή διηγημάτων «Βραδινές Υποσχέσεις και άλλες ιστορίες» – Εκδόσεις Βερέττα, 2019. Χαρακτηρίζει το πρόσφατο δημοσιευμένο έργο του «Μανιφέστο αγωνίας» ως «έργο εκτάκτου ανάγκης».