Κάλλας και Ζελένσκι ζητούν πόλεμο μέχρι τέλους! «Πίεση στη Ρωσία και κυρώσεις»
Ο Ντόναλντ Τραμπ, ο άνθρωπος που υποσχέθηκε να βάλει τέλος στους «αιώνιους πολέμους», μιλά πλέον ανοιχτά για αλλαγή καθεστώτος στο Ιράν. Όμως πίσω από τις ρητορικές μεταμορφώσεις δεν κρύβεται απλώς μια αλλαγή πολιτικής – αλλά ένα βαθύτερο γεωπολιτικό παιχνίδι, με πρωταγωνιστή το Ισραήλ.
Το Ιράν στο στόχαστρο – και όχι για τα πυρηνικά
Η πρόσφατη ισραηλινή επίθεση σε ιρανικούς στόχους, με τις Ηνωμένες Πολιτείες να βρίσκονται ακόμα σε στάδιο διαπραγματεύσεων, προκάλεσε σάλο. Την ώρα που ο Λευκός Οίκος διαβεβαίωνε το Ιράν για ειρηνική πρόθεση, το Τελ Αβίβ επέλεγε την οδό της στρατιωτικής κλιμάκωσης. Η χρονική σύμπτωση δεν ήταν τυχαία. Η κυβέρνηση Νετανιάχου βρισκόταν εν μέσω εσωτερικής αποσταθεροποίησης και η «εξαγωγή της κρίσης» έμοιαζε μονόδρομος.
Το πρόσχημα, όπως πάντα, ήταν το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν – παρόλο που δεν υπήρξαν νεότερα ευρήματα από διεθνείς φορείς όπως η IAEA. Το ιρανικό καθεστώς, παρά τις Δυτικές αιτιάσεις, έχει εκδώσει εδώ και χρόνια φετφά που απαγορεύει την παραγωγή πυρηνικών όπλων. Η πραγματική αιτία είναι η γεωπολιτική κυριαρχία στην περιοχή, κι όχι η τεχνολογική απειλή.
Το Ισραήλ αποσταθεροποιεί και απαιτεί υπακοή
Οι Ισραηλινοί έχουν επιλέξει διαχρονικά την τακτική της «αποκεφαλιστικής στρατηγικής», χτυπώντας επιστήμονες, στρατιωτικούς, ακόμα και διαπραγματευτές του Ιράν. Το δόγμα είναι ξεκάθαρο: όχι μόνο αποπυρηνικοποίηση, αλλά πλήρης ανατροπή του ιρανικού καθεστώτος.
Ωστόσο, ο εφιάλτης άγγιξε αυτή τη φορά και το ίδιο το Ισραήλ. Ιρανικοί πύραυλοι έπληξαν κρίσιμες υποδομές του, από στρατιωτικά εργαστήρια μέχρι ενεργειακά κέντρα. Ο «Σιδερένιος Θόλος» και η «Σφενδόνα του Δαβίδ» δεν κατάφεραν να αποτρέψουν τις επιθέσεις. Οι Ισραηλινοί, πανικόβλητοι, εγκατέλειπαν τη χώρα – με πλοία προς την Κύπρο, λεωφορεία προς την Αίγυπτο και πτήσεις από την Ιορδανία.
Οι ΗΠΑ πιεσμένες από το λόμπι – και την πραγματικότητα
Ο Τραμπ φαίνεται να παλινδρομεί. Δηλώνει πως «η αμερικανική παρέμβαση ίσως δεν είναι αναγκαία», και την επομένη διατάζει βομβαρδισμούς στο Ιράν. Παρά την επίθεση, οι ιρανικές πυρηνικές υποδομές δεν καταστράφηκαν, και πλέον υπάρχουν σοβαρές εκτιμήσεις ότι η Τεχεράνη θα επιδιώξει πυρηνικό οπλοστάσιο ως μέσο αποτροπής.
Το Ισραήλ, εν τω μεταξύ, συνεχίζει να λειτουργεί ως ανεξέλεγκτος παράγοντας. Διαθέτει αδήλωτο πυρηνικό οπλοστάσιο, αρνείται κάθε διεθνή επιθεώρηση και ακολουθεί το επικίνδυνο δόγμα της «Επιλογής Σαμψών»: αν βρεθεί σε υπαρξιακό κίνδυνο, απειλεί να επιτεθεί με πυρηνικά σε οποιονδήποτε – ακόμα και σε Δυτικές πρωτεύουσες.
Μια ιστορία δεκαετιών – και ένα αμερικανικό πολιτικό σύστημα αιχμάλωτο
Η ρίζα του προβλήματος δεν είναι καινούρια. Από τη δεκαετία του ’70, ο Μπενιαμίν Νετανιάχου και κύκλοι του ισραηλινού κατεστημένου εργάστηκαν μεθοδικά για να καταστήσουν τις ΗΠΑ βασικό στρατιωτικό εργαλείο του Ισραήλ. Σταδιακά, μέσα από think tanks, πολιτική διείσδυση και χρηματοδότηση εκλογικών εκστρατειών, το σχέδιο απέδωσε.
Το αποτέλεσμα είναι ένα Κογκρέσο και μια Γερουσία που, στην πλειονότητά τους, υπηρετούν συμφέροντα και όχι αξίες. Οι αέναοι πόλεμοι για «αλλαγή καθεστώτων» οδήγησαν σε εκατομμύρια θύματα, παγκόσμια αστάθεια και εσωτερική καταστροφή για τις ίδιες τις ΗΠΑ: ηθική, οικονομική, θεσμική.
Το πραγματικό ερώτημα
Όταν ο Τραμπ μιλά για «Make Iran Great Again», δύσκολα μπορεί να πείσει ότι η αλλαγή καθεστώτος στο Ιράν θα φέρει ειρήνη. Το πραγματικό ερώτημα είναι διαφορετικό: γιατί κανείς δεν μιλά για την αποπυρηνικοποίηση του Ισραήλ; Γιατί δεν τίθεται το ίδιο ζήτημα όταν το μόνο κράτος στη Μέση Ανατολή που διαθέτει πυρηνικά είναι το Ισραήλ – και το έχει αποδείξει διαχρονικά πρόθυμο να τα χρησιμοποιήσει ως μέσο πίεσης;
Η μόνη ρεαλιστική διέξοδος για την ειρήνη στην περιοχή ίσως να μην είναι η αλλαγή καθεστώτος στο Ιράν, αλλά στο ίδιο το Ισραήλ. Όσο αυτό παραμένει ανεξέλεγκτο, η φωτιά των πολέμων δεν θα σβήσει. Και όσο οι ΗΠΑ διστάζουν να διαχωρίσουν τη μοίρα τους από τη μηχανή πολέμου που εξυπηρετούν, οι συνέπειες θα επιστρέφουν – όχι μόνο στη Μέση Ανατολή, αλλά και μέσα στις ίδιες τους τις πόλεις.
Η ερώτηση δεν είναι πια ποιος ξεκίνησε τον πόλεμο. Η ερώτηση είναι: ποιος θα τολμήσει να τον σταματήσει.
