Οι Συμφωνίες του Αβραάμ και ο Τρίτος Ναός: Γεωπολιτική Εξομάλυνση ή Πνευματική Προειδοποίηση;

Γράφει ο Δημήτρης Δραγάτης

Το 2020, οι Συμφωνίες του Αβραάμ (τις οποίες επικαλέστηκε πρόσφατα ο Ντόναλντ Τραμπ) αποτέλεσαν μια από τις πιο ηχηρές διπλωματικές εξελίξεις της δεκαετίας. Με την υπογραφή τους, το Ισραήλ απέκτησε επίσημες σχέσεις με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Μπαχρέιν, το Σουδάν και το Μαρόκο, υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Πολιτειών και με την καθοριστική παρέμβαση του τότε Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Οι συμφωνίες αυτές παρουσιάστηκαν ως ιστορικό βήμα ειρήνης για τη Μέση Ανατολή.

Ωστόσο, σε ορισμένους κύκλους, ιδίως θεολογικούς και αποκαλυπτικούς, οι Συμφωνίες του Αβραάμ θεωρούνται κάτι πολύ περισσότερο από διπλωματικές κινήσεις. Υπάρχει η ερμηνεία ότι συνιστούν προετοιμασία για ένα γεγονός που έχει βαρύνουσα σημασία στην Ορθόδοξη χριστιανική εσχατολογία: την ανοικοδόμηση του Τρίτου Ναού στην Ιερουσαλήμ.

Τι είναι ο Τρίτος Ναός;

Στην Παλαιά Διαθήκη και την ιουδαϊκή παράδοση, ο Πρώτος Ναός του Σολομώντα και ο Δεύτερος Ναός ήταν το επίκεντρο της θρησκευτικής ζωής του λαού Ισραήλ. Ο Δεύτερος καταστράφηκε το 70 μ.Χ. από τους Ρωμαίους και από τότε, ο ιουδαϊκός κόσμος ζει με την προσμονή της ανοικοδόμησης του Τρίτου Ναού, ο οποίος – κατά την παράδοσή τους – θα αποτελέσει το αποκορύφωμα της αποκατάστασης του Ισραήλ.

Στην Ορθόδοξη χριστιανική παράδοση, ο Τρίτος Ναός συνδέεται με τον ερχομό του Αντιχρίστου. Ο Απόστολος Παύλος στην Β’ προς Θεσσαλονικείς Επιστολή (2:4) αναφέρει ότι ο άνθρωπος της ανομίας θα “καθίσει στον ναό του Θεού” και θα ανακηρυχθεί ως θεός. Ο ναός αυτός ερμηνεύεται παραδοσιακά ως ο Τρίτος Ναός.

Πώς σχετίζονται οι Συμφωνίες του Αβραάμ;

Αν και οι Συμφωνίες του Αβραάμ δεν περιλαμβάνουν καμία επίσημη αναφορά σε ναούς ή θρησκευτικά έργα, δημιουργούν ένα νέο περιβάλλον που για πολλούς θεωρείται προπαρασκευαστικό:

Κανονικοποίηση σχέσεων με αραβικά κράτη: Μέχρι τώρα, ένα από τα βασικά εμπόδια για την ανοικοδόμηση του Τρίτου Ναού ήταν ο φόβος ανάφλεξης στον μουσουλμανικό κόσμο, καθώς το Όρος του Ναού είναι και ιερός τόπος για το Ισλάμ (εκεί βρίσκεται το Τέμενος Αλ-Άκσα).

Αποδυνάμωση του Παλαιστινιακού ζητήματος: Οι συμφωνίες υπερβαίνουν την πάγια αραβική απαίτηση για παλαιστινιακό κράτος πριν την αναγνώριση του Ισραήλ, αφαιρώντας σταδιακά την Παλαιστίνη από το επίκεντρο της διεθνούς διπλωματίας.

Διαθρησκειακή γλώσσα και σύμβολα: Η ονομασία “Συμφωνίες του Αβραάμ” είναι από μόνη της συμβολική, καθώς ο Αβραάμ είναι κοινός πατριάρχης για Ιουδαίους, Χριστιανούς και Μουσουλμάνους. Η εστίαση στην ενότητα των θρησκειών ερμηνεύεται από ορισμένους ως προσπάθεια ενοποίησης σε μια παγκόσμια ψευδοθρησκεία – προειδοποιητικό στοιχείο κατά την Αποκάλυψη.

Τι λένε οι Ορθόδοξοι Πατέρες;
Οι Πατέρες της Εκκλησίας δεν αναφέρουν τις Συμφωνίες του Αβραάμ, καθώς πρόκειται για σύγχρονη εξέλιξη. Ωστόσο, μιλούν καθαρά για έναν καιρό όπου ο Αντίχριστος θα παρουσιαστεί ως ειρηνοποιός, ενωτικός, θαυματουργός, και θα επιχειρήσει να κερδίσει την παγκόσμια αποδοχή.

Η πλάνη, κατά τους Πατέρες, δεν θα έρθει με πολέμους, αλλά με ειρήνη – ψευδεπίγραφη ειρήνη. Όπως λέει και ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος: “Θα φαίνεται ειρηνοποιός, αλλά θα είναι ο φοβερότερος τύραννος”.

Συμπέρασμα

Οι Συμφωνίες του Αβραάμ από μόνες τους δεν προαναγγέλλουν την ανοικοδόμηση του Τρίτου Ναού, ούτε αποτελούν απόδειξη για την έλευση του Αντιχρίστου. Όμως, δημιουργούν ένα διεθνές πλαίσιο που αφαιρεί τα παραδοσιακά εμπόδια για μια τέτοια εξέλιξη.

Για την Ορθόδοξη συνείδηση, αυτό δεν είναι λόγος πανικού, αλλά λόγος πνευματικής εγρήγορσης. “Γρηγορείτε”, λέει ο Χριστός. Όχι για να φοβόμαστε, αλλά για να διακρίνουμε τα σημεία των καιρών με νήψη, σοβαρότητα και πίστη. Είτε οι εξελίξεις οδηγήσουν τελικά στον Τρίτο Ναό είτε όχι, η ευθύνη μας είναι να μη χάσουμε την αλήθεια της πίστης μας μέσα στον θόρυβο των γεωπολιτικών παιχνιδιών.

Η ιστορία γράφεται μπροστά στα μάτια μας. Το ερώτημα είναι: είμαστε θεατές ή αφυπνισμένοι παρατηρητές;